لوله چیست؟
تیوب یا یک لوله بلند یا کوتاه است که از فلز، پلاستیک و غیره که برای انتقال آب، نفت، گاز و غیره استفاده می شود.
لوله ها به عنوان محصولات لوله ای دایره ای شکل، که برای انتقال سیالات (مایعات، گازها و جامدات سیال شده) استفاده می شوند، تعریف می شوند. لوله ها برای فشار و دماهای خاصی مطابق با استاندارهای جهانی طراحی و تولید میشوند.
پارامترهای مختلف مربوط به لوله ها عبارتند از:
- اندازه لوله
- جدول یا ضخامت لوله
- مواد لوله
- قابلیت تحمل فشار
- قابلیت تحمل دما
و غیره.
انواع مختلفی از لوله ها در بخش صنعتی برای اهداف مختلف استفاده می شود. صنایع رایجی که از لوله ها استفاده زیادی می کنند عبارتند از:
- نفت و گاز
- صنایع فرآیندی
- مجتمع های شیمیایی و پتروشیمی
- صنایع غذایی و آشامیدنی
- بخش های برق
- صنایع فولاد
- صنایع تهویه مطبوع
- صنایع لوله کشی
- صنایع خط لوله
- پالایشگاه ها
و غیره.
امروزه استفاده از لوله به قدری گسترده شده است که نمی توان به کارخانه های صنعتی مدرن بدون لوله فکر کرد. انواع لوله ها بر اساس عوامل مختلفی تعیین می شوند. در این مقاله به بررسی انواع لوله های پرکاربرد، در صنایع خواهیم پرداخت.
انواع لوله بر اساس مواد
لوله های ساخته شده از فلز به عنوان لوله های فلزی شناخته می شوند. آنها را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
- لوله های ساخته شده از مواد آهنی و
- لوله های ساخته شده از مواد غیر آهنی
انوع لوله های ساخته شده از مواد آهنی:
این نوع لوله ها قوی تر و سنگین تر هستند. این لوله ها عنصر اصلی تشکیل دهنده خود را آهن می دانند. نمونه های رایج لوله های ساخته شده، از مواد آهنی هستند.
- لوله های کربن استیل (Carbon steel pipes)
- لوله های فولادی ضد زنگ (Stainless steel pipes)
- لوله های فولادی آلیاژی (Alloy steel pipes)
- لوله های DSS (DSS pipes)
- لوله های چدنی (Cast Iron pipes)
- لوله های چدن داکتیل (Ductile Iron pipes)
و غیره
این دسته از لوله ها برای کاربردهای دما و فشار بالاتر مناسب هستند. اکثر لوله های مورد استفاده در نفت و گاز، پالایشگاه، شیمیایی، پتروشیمی، نیروگاه ها و … از مواد آهنی ساخته شده اند.
انوع لوله های ساخته شده از مواد غیر آهنی:
در این گروه از لوله ها، آهن عنصر اصلی تشکیل دهنده نیست. آنها معمولا از مس، آلومینیوم، برنج و غیره ساخته می شوند. لوله های رایج ساخته شده از مواد غیر آهنی هستند.
- لوله های آلومینیوم و آلیاژ آلومینیوم (Aluminum and Aluminum alloy pipes)
- لوله های مس و آلیاژ مس (Copper and copper alloy pipes)
- لوله های نیکل و آلیاژ نیکل (Nickel and Nickel alloy pipes)
- لوله های تیتانیوم و آلیاژ تیتانیوم (Titanium and titanium alloy pipes)
- لوله های زیرکونیوم و آلیاژ زیرکونیوم (Zirconium and Zirconium alloy pipes)
لوله های غیر فلزی:
لوله های غیر فلزی به طور گسترده برای خدماتی که درجه حرارت در آن قابل توجه نیست، استفاده می شوند. خدمات غیر حیاتی مانند صنایع آب و سیستم های زهکشی از اکثر لوله های غیر فلزی استفاده می کنند. لوله های غیر فلزی رایج و پرکاربرد عبارتند از:
- لوله های PE/HDPE
- لوله های UPVC/PVC/CPVC
- لوله های PP
- لوله های ترموپلاستیک RTP یا تقویت شده (Reinforced thermoplastic pipes or RTPs)
- لوله های ABS
- لوله های کامپوزیت مانند لوله های GRE/GRP/FRP ا(Composite pipes like GRE/GRP/FRP Pipes)
- لوله های سیمان و آزبست سیمان (Cement and Asbestos Cement Pipes)
- لوله های سفالی شیشه ای (Vitrified clay pipes)
از مزایای اصلی لوله های پلاستیکی و کامپوزیت تقویت شده، این است که در برابر خوردگی، بسیار مقاوم و بادوام هستند. در حالی که لوله های متالیک یا فلزی معمولا برای تا 25 سال خدمات، طراحی می شوند. لوله های پلاستیکی کامپوزیت و تقویت شده به راحتی تا 50 سال عمر می کنند. با این حال، محدودیت اصلی آنها، دما است. لوله های غیرفلزی، برای کاربردهای با دمای بالا مناسب نیستند.
لولههای سیمانی تولید شده از بتنهای تقویت شده، معمولاً برای آبهای مناطق طوفانی، خدمات گرانشی، صنایع آبیاری و آبریزها استفاده میشوند.
انواع لوله ها با توجه به صنعت مورد استفاده:
بسته به نوع صنعت، سه نوع لوله وجود دارد:
- لوله برای صنایع لوله کشی شیمیایی و برق (Pipes for Chemical and Power Piping industries)
- لوله برای صنعت لوله کشی (Pipes for Plumbing industry)
- لوله برای صنعت خط لوله (Pipes for Pipeline industry)
انواع لوله برای صنایع لوله کشی شیمیایی و برق
این نوع لوله ها برای کاربردهای با دما و فشار بالا مناسب هستند. لوله های ساخته شده از مواد آهنی عمدتاً در صنایع شیمیایی، نیروگاهی، پتروشیمی، فولاد، نفت و گاز، مورد استفاده قرار می گیرند. آنها معمولاً با کدهایی مانند ASME B31.3، ASME B31.1 و کدهای بین المللی مختلف طراحی می شوند و معمولاً بر اساس توانایی آنها در حفظ فشار، دما، مقاومت در برابر خوردگی و غیره انتخاب می شوند.
انواع لوله برای صنعت لوله کشی
لوله های رایج لوله کشی عبارتند از لوله های پی وی سی، لوله های PEX، لوله های مسی، لوله های ABS، لوله های چدنی و فولادی گالوانیزه و غیره که عمدتاً برای اهداف توزیع آب استفاده می شوند.
انواع لوله برای صنعت خط لوله
لوله های مورد استفاده در صنایع خطوط لوله، معمولاً به عنوان لوله های خط، شناخته می شوند و با استاندارد API 5L طراحی می شوند. درجات مختلفی از لوله های API 5L وجود دارد، که برای انتقال نفت، گاز یا آب از طریق خطوط لوله استفاده می شود. انواع دیگر مواد خط لوله عبارتند از SS، DSS، SDSS، GRE، FRP و غیره.
انواع لوله ها بر اساس سیالی که حمل می کنند
لوله ها بسته به نوع سیالی که حمل می کنند به صورت زیر دسته بندی می شوند:
- لوله های آب که آب را حمل می کنند.
- لوله های گاز انتقال مواد گازی.
- لوله هایی که بخارهای مختلف محصولات را حمل می کنند.
- لوله های نفتی که نفت خام یا فرآوری شده را حمل می کنند.
- لوله های بخار انتقال بخار آب.
- لوله های هیدروژن حامل هیدروژن.
انواع لوله بر اساس روش ساخت
لوله ها را نیز می توان بر اساس روش ساخت طبقه بندی کرد. اینها دوباره بسته به جنس لوله زیردستهبندی می شوند. به عنوان مثال، لوله های فلزی را می توان به شکل زیر دستهبندی کرد:
- لوله بدون درز یا مانیسمان و
- لوله درزدار یا جوش داده شده
-
- لوله های ERW
- لوله های LSAW
رایج ترین انواع لوله های بدون درز یا مانیسمان عبارتند از:
- ASTM A106، A333، A53، و API 5L (لوله های CS و LTCS)
- ASTM A312 Series 300 and 400 (لوله های SS با گریدهای 304، 316، 321، 347)
- ASTM A335 گرید P5 تا P91 (لوله های فولادی آلیاژی)
- ASTM A790/A928 (لوله های DSS و SDSS)
- آلیاژهای نیکل (Inconel, Hastelloy, Cupronickel, Monel, Nickel 200)
- به طور کلی لوله های با قطر کمتر از 16 اینچ بدون درز هستند و لوله های با قطر بزرگتر جوش داده می شوند.
- لوله های بدون درز به دلیل عدم وجود درز جوش، که نقطه ضعف محسوب می شود، عمدتا ترجیح داده می شوند.
- با این حال، آنها گرانتر از لوله های جوش داده شده هستند. همچنین برای لوله های با قطر بزرگ، تولید لوله های بدون درز مشکل می شود.
لوله های کربن فولادی (A53، A333، A106 و API 5L) به دلیل ارزان تر بودن و مناسب بودن برای طیف وسیعی از کاربردها از -29 درجه سانتی گراد تا 427 درجه سانتی گراد، بیشترین سهم بازار را دارند.
به طور مشابه، لوله های GRP به صورت زیر طبقه بندی می شوند:
- سیم پیچی فیلامنت لوله های GRP
- لوله های GRP سیم پیچ پیوسته
- لوله های GRP سیم پیچ فیلامنت حلزونی
نتیجه
بنابراین، انواع لوله ها بسیار گسترده است و پارامترهای مختلفی وجود دارد که به طبقه بندی لوله ها کمک می کند. با این حال، رایج ترین طبقه بندی لوله ها بر اساس مواد مورد استفاده برای ساخت لوله است.
جهت استعلام قیمت صورت مورد نظر از طریق کلید دریافت پیش فاکتور ، در بالا و یا پایین صفحه اقدام نمایید و یا از طریق یکی از راههای ارتباطی، با ما تماس حاصل فرمایید.